Tijdens het Gartner IT Symposium/Xpo™ kwam één boodschap keer op keer terug: AI is niet langer optioneel.
Wat begon als een golf van experimenten met generatieve AI, is in 2026 uitgegroeid tot een structurele factor voor concurrentiekracht, veiligheid en vertrouwen. CIO’s en technologieleiders staan aan de vooravond van een nieuw tijdperk waarin technologie niet alleen slimmer, maar ook verantwoordelijker moet zijn.
Gartner presenteerde tijdens het symposium de Top 10 Strategic Technology Trends for 2026, een jaarlijkse routekaart voor wie wil weten waar de digitale wereld naartoe beweegt. En die richting is helder: AI, governance en vertrouwen vormen de pijlers van de volgende vijf jaar.
Bron: Gartner IT Symposium 2025
Een jaar van versnelling en volwassenwording
2026 wordt een beslissend jaar. Na jaren van experimenteren met generatieve AI, begint nu de fase van verantwoord opschalen. Organisaties willen waarde creëren, niet alleen prototypes. Tegelijkertijd neemt de druk toe door strengere regelgeving (zoals de EU AI Act) en geopolitieke spanningen die onze digitale infrastructuur beïnvloeden.
De vraag is niet langer “of” AI wordt geïntegreerd in de bedrijfsstrategie, maar “hoe veilig, transparant en gecontroleerd” dat gebeurt.
Daarom groepeert Gartner de trends in drie overkoepelende thema’s:
The Architect, The Synthesist en The Sentinel of, zoals wij ze bij Pegamento zouden noemen: bouwen, verbinden en beschermen.
1. The Architect: bouwen aan een AI-ready fundament
Om sneller te kunnen innoveren, moeten organisaties hun digitale basis herzien. Gartner ziet drie technologieën die deze fundering vormgeven:
AI-Native Development Platforms
Software wordt niet meer geschreven, maar gegenereerd. AI-native ontwikkelplatforms maken het mogelijk dat kleine, wendbare teams complete applicaties bouwen met hulp van generatieve AI. Volgens Gartner zal tegen 2030 maar liefst 40% van alle bedrijfsapplicaties op deze manier zijn gemaakt. Voor CIO’s betekent dit: sneller leveren, lagere kosten en meer focus op kwaliteit en governance.
AI Supercomputing Platforms
De volgende generatie AI vraagt om ongekende rekenkracht. AI-supercomputers combineren krachtige processors, GPU’s en zelfs quantumtechnologie om de grootste modellen te trainen. Gartner verwacht dat tegen 2028 veertig procent van de bedrijven overstapt op hybride architecturen waarin supercomputing en cloud samenkomen.
De uitdaging? Kosten en governance in balans houden.
Confidential Computing
Privacyregels en datasoevereiniteit maken beveiliging tijdens verwerking cruciaal. Confidential computing beschermt data zelfs terwijl deze wordt gebruikt, een doorbraak voor sectoren als zorg, overheid en financiële dienstverlening. Gartner voorspelt dat driekwart van alle verwerking in onbetrouwbare infrastructuren in 2029 via deze technologie zal verlopen.
Het sleutelwoord: vertrouwen door ontwerp.
2. The Synthesist: orkestreren van intelligente ecosystemen
Hier draait het om het verbinden van systemen, modellen en agents tot een nieuw soort intelligentie, samenwerking tussen mens, machine en domeinkennis.
Multiagent Systems
De tijd van de “één slimme AI” is voorbij. Multiagent-systemen bestaan uit meerdere AI’s die samenwerken aan complexe taken. Denk aan een ‘AI-team’ dat automatisch e-mails classificeert, klantvragen oplost en dataanalyse uitvoert.
Deze trend sluit nauw aan bij Pegamento’s visie op AI-gedreven procesautomatisering: schaalbare, samenwerkende systemen die menselijke medewerkers versterken in plaats van vervangen.
Domain-Specific Language Models (DSLMs)
Generieke taalmodellen maken plaats voor domeinspecifieke varianten, bijvoorbeeld voor zorg, onderwijs of juridische toepassingen. Ze leveren hogere nauwkeurigheid en betere naleving van regelgeving. Binnen de context van de EU AI Act betekent dit een grote stap richting AI die uitlegbaar, controleerbaar en compliant is.
Physical AI
AI verlaat het scherm. Robots, drones en slimme apparaten brengen intelligentie naar de fysieke wereld. Van autonome magazijnen tot onderhoudsrobots, de grens tussen digitale en fysieke processen vervaagt. Organisaties die hierop inspelen, kunnen operationele wendbaarheid drastisch verhogen.
3. The Sentinel: beschermen van vertrouwen en reputatie
In een wereld waar AI alles raakt, is vertrouwen de ultieme waarde. Gartner’s laatste vier trends draaien om bescherming, transparantie en digitale soevereiniteit.
Pre-emptive Cybersecurity
Beveiliging verschuift van reactief naar proactief. Met AI-gedreven detectie en voorspelling worden bedreigingen onderschept vóór ze schade kunnen aanrichten. Volgens Gartner zal in 2030 de helft van het beveiligingsbudget hieraan worden besteed.
Digital Provenance
De herkomst van data, code en AI-inhoud wordt controleerbaar via digitale watermerken en attestation-databases. Een noodzaak in een tijdperk van deepfakes en synthetische content en een directe eis binnen de Europese regelgeving.
Pegamento ziet hierin een sleutelrol voor transparante AI-ketens, waarin herkomst, eigenaarschap en toestemming aantoonbaar zijn.
AI Security Platforms
AI zelf moet worden beschermd. Deze platforms beveiligen tegen prompt-injecties, datalekken en ongeautoriseerd gebruik van AI-modellen. Het wordt een kernonderdeel van de digitale governance-architectuur.
Geopatriation
Tot slot: de terugkeer van data naar huis. Organisaties brengen kritieke workloads terug van wereldwijde clouds naar soevereine of lokale infrastructuren om geopolitieke risico’s te beperken. Gartner verwacht dat driekwart van de bedrijven dit tegen 2030 doet. Voor Europa is dit een wake-up call: digitale autonomie is geen luxe, maar noodzaak.
Wat dit betekent voor Nederlandse organisaties
De boodschap van Gartner in Orlando resoneert sterk met de realiteit in Nederland. Overheidsinstellingen, zorgorganisaties en financiële dienstverleners balanceren tussen innovatie en regelgeving. Ondertussen groeit de behoefte aan controle, veiligheid en Europese autonomie.
Pegamento ziet in deze trends een bevestiging van haar koers:
- AI binnen governance-kaders, niet als hype, maar als strategische bouwsteen.
- Mensgerichte automatisering, waarbij AI medewerkers ondersteunt in hun werk.
- Vertrouwenswaardige infrastructuur, gebouwd op Europese waarden van privacy en transparantie.
Conclusie: van experiment naar verantwoordelijkheid
Het Gartner IT Symposium 2025 maakte één ding duidelijk: 2026 wordt het jaar waarin organisaties niet langer vragen wat AI kan, maar hoe zij AI verantwoord kunnen inzetten. Wie de architectuur goed legt, de systemen slim orkestreert en het vertrouwen borgt, bouwt aan een toekomstbestendige organisatie.
Of, zoals Gartner-analist Gene Alvarez het samenvatte:
“De CIO’s die vandaag investeren in vertrouwen, zullen morgen de leiders van innovatie zijn.”
